Karaciğer yağlanması: Karaciğer, vücudumuzun en büyük organı olarak, sağlığımız için son derece önemli olan yaklaşık 500 hayati işlevi yerine getirir.
Karaciğerin Görevi Nedir?
Bu organ, kanınızdaki toksinlerin temizlenmesine yardımcı olur ve vücudun detoksifikasyon sistemini destekler. Ayrıca sindirim sürecinde kritik bir rol oynayan safra salgısını üretir.
Karaciğer Problemleri Nasıl Anlaşılır?
Karaciğerin sağlıklı olup olmaması doktor kontrollerinden geçen kan parametreleri, fonksiyon testleri, enzim değerleri olmakla beraber en doğru sonucu verecek olan çalışma hepatobiliyer sistem ultrasonografisidir.
Karaciğer Hastalıkları Belirti Verir mi?
Karaciğer hastalıkları, genellikle uzun bir süre boyunca belirgin semptomlar göstermez ve günlük yaşamda karşılaşılan bazı küçük işaretlerle karıştırılır. Hızlı yorulma, kas ağrıları, kaşıntılı cilt, karın bölgesinde şişlik, koyu renkli idrar, zihinsel bulanıklık ya da gözlerin ve cildin sararması gibi belirtiler ortaya çıkar. Bu tür işaretler yaşıyorsanız, bir hekime başvurmanız gerekir..
Karaciğer Yağlanması İçin Sık Görülen Nedenleri?
Tıp dünyasında ‘hepatosteatoz’ olarak bilinen ‘karaciğer yağlanması’ karaciğer ağırlığının %5-10’undan fazlasının yağ olması durumudur. Bunun birçok sebebi olabilmekle beraber karşımıza en sık çıkan değerlendirmeleri; yüksek trigliserid düzeyleri, abdominal bölge yağlanması, hızlı kilo kaybı, toksinler, aşırı alkol tüketimi, bazı ilaçlar, hareketsiz yaşam tarzı.
Karaciğer Yağlanması Olanlar Nelere Dikkat Etmeli?
Bu hastalık insülin direnci, tip2 diyabet ve hipertansiyon ile yakın ilişkilidir ancak tedavi amaçlı konuşmak gerekirse yapılan araştırmalara göre bir kişi, kilosunun yüzde 10’unu verirse karaciğer hastalıkları gerilemektedir. Kilonun yüzde 5’i verildiğinde ise olumlu iyileşme başlamaktadır. Bu sebeple karaciğer yağlanması ile mücadele eden kişinin ilk adımı yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarını gözden geçirmek olmalıdır. Tam tahıllar, sağlıklı yağlar, taze ve mevsiminin meyve-sebzesi, bitkisel proteinler, balık tüketimine özen gösteren beslenme kriterleriyle Akdeniz diyeti karaciğer yağlanmasıyla en iyi uyum gösteren diyet tipidir.
Karaciğer Yağlanmam Var! Ne Yemeliyim?
Ülkemizde her 4 kişiden birinde karaciğer yağlanması görülmektedir. Kendisini yenileyebilme özelliğiyle karaciğerimiz bu yenilenmeyi gerçekleştirebilmek için beslenme değişikliklerinde dikkat etmemiz gereken unsurlar;
– E vitamininden zengin olup antioksidan kapasiteyi genişleten yağlı tohumlara (ceviz, fındık, badem vs) diyette yer verilmelidir.
– Mevsiminin sebze ve meyvelerini tüketerek lifli besinlerin tüketimini arttırmalı
– Yapılan araştırmalara göre roka, turp, brokoli, karnabahar, brüksel lahanası gibi turpgiller yüksek lif içerikleri ve doğal detoksifikasyonu destekleyen enzimleri arttırarak karaciğer dostu oldukları belirtiliyor
– Zeytinyağı, avokado yağı gibi doymamış yağlar
– Termojenik etkisi ve antiinflamatuar içeriğiyle adından sıklıkla bahsettiren baharatlardan; zerdeçal
– Somon, ton balığı, sardalya gibi omega-3 yağ asitlerinden zengin balıklarda özellikle mevsimindeyken haftalık yeme rutinimizde olmazsa olmazlar arasındadır.
Karaciğer Yağlanmam Var! Nelerden Uzak Durmalıyım?
- Şarküteri ürünlerinden (sosis, salam vs) uzak duralım
- Çiğ olmayan kavrulmuş kuruyemişlerden uzak durun.
- Raf ömrü olan, koruyucu içeren, kapalı kutulardan uzak duralım
- Trans yağ, rafine şeker ve unlu mamullerden uzak duralım
Kafein Karaciğeri Korur mu?
Kafeinin karaciğer koruyucu özelliklerini inceleyen pek çok çalışma bulunmaktadır. Kahvede bulunan polifenol denilen bileşikler karaciğer hasarını önlemektedir. İşlenmiş kahvelerde ise bu özellik bulunmaz. Kahve şekersiz ve sütsüz içilmelidir.
Polifenollerin Karaciğerdeki Mucizesi
Polifenoller yeni nesil antioksidanlardır. Özellikle kırmızı-mor renkli meyvelerde bol miktarda vardır. Polifenollerin karaciğer yağlanmasını ve iltihabını azaltılmasında rol oynadığı bilinmektedir. Ülkemizde özellikle yaban mersini, karadut, çilek, kiraz, mürdüm eriği yüksek polifenol içermektedir.
Resveratrolün Karaciğerdeki Mucizesi
Yaşlanmayı engelleyen bir bileşik olarak tanınan resveratrol güçlü bir antioksidandır. Karaciğer yağlanmasını ve iltihaplanmayı azaltır. En çok siyah üzüm çekirdeğinde vardır. Bu nedenle siyah üzüm yerken çekirdeklerinin de çiğnenmesi faydalıdır.
Karaciğer Dostu Yeşil Smoothie
